پرورش کبک
پرورش کبک
چرا پرورش کبک ؟
محصولات کبک نسبت به دیگر طیور، به دلیل طعم و کیفیت مناسب، قیمت بیشتر و مشتریان خاص خود را دارند و از جهت دیگر به دلیل مقاومت نسبتاً بالای این پرنده در مقابل بیماری‌ها، تلفات آن نسبت به دیگر پرندگان کمتر است. همچنین می‌توان به بازار جوجه و تخم کبک اشاره نمود که قابلیت تولید و عرضه بیشتر را دارد و از نظر صادرات در برخی از استان ها در وضعیت مناسبی قرار دارد.
با پرورش کبک به‌صورت صنعتی می‌توان بخشی از نیاز کشور در حوزه گوشت را تأمین کرد و از میزان واردات به داخل کشور کاست. از طرفی به‌صورت مستقیم و غیرمستقیم نیز اشتغال‌زایی ایجاد می‌شود. پرورش این پرنده به‌ویژه در استان‌هایی که از منابع کمتر و شرایط آب هوایی نامساعد برخوردار هستند، امکان‌پذیر است و فرصت خیلی خوبی را برای اشتغال‌زایی و کسب درآمد از این طریق ایجاد می‌کند.
شروع کسب و کار پرورش کبک
شروع کسب و کار پرورش کبک با ساخت ساختمان یا اجاره آن شروع می‌شود و پس از تهیه تجهیزات لازم و اقدامات اولیه بهداشتی، از چند هفته قبل جوجه‌ها سفارش داده می‌شوند. قبل از ورود جوجه‌ها بایستی شرایط استاندارد مورد نیاز مهیا شود. دما و رطوبت سالن در امر پرورش بسیار مهم هستند و بایستی در حد مطلوب تنظیم و کنترل شوند.
جوجه‌های درجه 2، 3 و یا ضعیف به دلیل حساسیت بیشتر به بیماری نسبت به سایر جوجه‌ها، پس از ورود به سالن حذف می‌شوند. توجه به دما، رطوبت و در اختیار قرار دادن آب و خوراک کافی در هفته‌های نخست در درجه اول اهمیت قرار دارند. خوراک کبک‌ها باید بر اساس نیازهای واقعی آنها تهیه شود و به مقدار کافی در دو الی سه وعده در روز در اختیار پرنده‌ها قرار گیرد.
برای واکسیناسیون کبک‌ها باید با یک دامپزشک باتجربه هماهنگ بود و یک برنامه کامل بهداشتی را در طول دوره پرورش رعایت کرد. تهویه سالن با بزرگ شدن جوجه‌ها بیشتر می‌شود و در صورت گرم بودن هوا باید از خنک‌کننده‌ها استفاده کرد. بايد توجه داشت كه در يك طرح اقتصادي موفق اولاً بايد با استفاده از بهترين راه و به‌کارگیری مواد اوليه درجه يك با مناسب‌ترین قيمت ممكن و مديريت صحيح، زمان بازگشت سرمايه اوليه و هزینه‌های اضافي را كاهش داد و ثانیاً باید محصولي توليد نمود كه رضايت كامل مصرف‌کننده و توان رقابت با رقبا را به دنبال داشته باشد. در مورد كبك گوشتی، بهترين زمان جهت عرضه به بازار با توجه به مطالب ذكر شده، سن 13 هفتگي مي‌باشد. در اين سن اگر پرندگان با شرايط مطلوب رشد يافته باشند، با ميانگين وزن 450 گرم كه به صرفه‌ترین زمان براي عرضه به بازار است، آماده كشتار هستند.
جایگاه پرورش کبک :
محل پرورش کبک : محلی را که کبک ها در آن پرورش می یابند اصطلاحا جایگاه می گویند. جایگاه پرورش کبک می بایستی از نوع پرورش تبعیت کند بدین معنی که جایگاه پرورش کبک گوشتی با جایگاه پرورش کبک تخم گذار و سالن هایی که به صورت قفسی تجهیز شده اند تفاوت محسوسی دارد که در جای خود تشریح خواهند شد ولی قبل از هر چیز اشاره و تاکید بر چند نکته ضروری است. اول اینکه کبک ها پرندگانی عادت پذیر هستند و خود را با شرایط مختلف وفق می دهند ولی با این حال می بایستی حداقل امکانات را برای آنها فراهم نمود. دوم اینکه قبل از ساخت جایگاه برای کبک می بایست ضوابط نظام دامپروری کشور که حدود ، فواصل و شرایط سالن های پرورش ماکیان را مشخص می کند در نظر گرفت. بدین معنی که می بایستی از سازمان جهاد کشاورزی استان مربوطه پروانه تاسیس اخذ نمود. بنابراین قبل از تهیه زمین برای ایجاد مزرعه پرورش کبک، بهتر است به واحد صدور پروانه معاونت امور دام سازمان جهاد کشاورزی استان مراجعه نموده و با کارشناسان آن واحد مذاکره و محل و موقعیت زمین را به اطلاع آنها برسانید تا با در نظر گرفتن ضوابط نظام دامپروری کشور، اقدامات لازم انجام شود. ضمن آنکه بعد از دریافت موافقت اصولی؛ ادارات دامپزشکی، محیط زیست، میراث فرهنگی، امور اراضی و … می بایستی در خصوص بلامانع بودن ایجاد واحد پرورشی کبک اعلام نظر نمایند. در هر صورت برای ایجاد یک مزرعه پرورش کبک توجه به موارد زیر ضروری است
- زمین محل احداث جایگاه پرورش کبک می بایستی حداقل ۱۰۰۰ متر با مزارع پرورش ماکیان در اطراف، فاصله داشته و از مناطق مسکونی دور بوده و جاده های ارتباطی کوتاه و مناسبی داشته باشد.
- بهتر است زمین مزبور در جهت دریافت باد از سمت مزارع دیگر پرورش طیور و کارخانه های آلاینده نباشد.
- بهتر است زمین محل احداث جایگاه در مناطق پست و در معرض سیل و طوفان و بادهای تند نباشد.
- آب مورد استفاده می بایستی از نقطه نظر شوری و املاح مورد توجه قرار گرفته و هم چنین موانع غیر بهداشتی نیز نداشته باشد.
- کف سالن های محل پرورش می بایستی حداقل ۴۰ تا ۵۰ سانتیمتر بلندتر از سطح زمین اطراف بوده و شیب مناسب (حداقل ۳ درصد) داشته باشد تا در صورت شستشو، آب های آلوده امکان خروج از سالن را داشته باشند.
- دیوارها و کف سالن به صورت اصولی عایق کاری شوند تا امکان تبادلات گرما و سرمای ناخواسته در فصول مختلف سال از بین برود.
- سالن ها شرقی غربی ساخته شوند بدین معنی که یک طول سالن به سمت جنوب و طول دیگر به سمت شمال باشد تا امکان دریافت نور خورشید با هدف از بین بردن میکروب های احتمالی را داشته باشد. یک روش قدیمی با هدف پرورش کبک مولد، نگه داری این پرنده در سالن هایی است که متصل به اتاق پرواز با کف توری (سیمی) هستند. در این روش، کبک ها به بیماریهای سر سیاه، کوکسیدیوز، کرم های چینه دان و
روده آلوده نمی شوند. اتاق های پرواز می تواند از بعد از جوجه کشی مورد استفاده قرار گیرند. در واقع جوجه ها از دو هفتگی در اتاق های پرواز قرار می گیرند. اندازه اتاق های پرواز را می توان تغییر داد اما باید به اندازه کافی بزرگ باشد و امکان پرواز در آن وجود داشته باشد. اندازه اتاق پرواز می تواند به عرض حدود 3.5 و طول 28 متر باشد. چشمه های توری کف معمولا حدود 2.5 سانتیمتر است. هر کبک ۵۰ سانتیمتر مربع فضا در اتاق پرواز نیاز دارد.
پرورش کبک در قفس های ثابت نیز محقق می شود. بدین منظور قفس هایی با اندازه هر قفس 1.5در 0.7 متر و با ارتفاع حدود 0.4 متر پیشنهاد شده است. تقریبا ۲۵ پرنده در هر واحد تا سن ۱۴ هفتگی نگه داری می شوند. شیب کف هر واحد ۱۰ درصد در نظر گرفته می شود. یک منبع آب اتوماتیک در بیرون قفس نصب می شود و آب تازه و خنک برای پرندگان مهیا می گردد. سینی های فلزی زیر توری کف قفس را می توان به راحتی تمیز کرد.
سالن های پرورش کبک :
سالن پرورش کبک می تواند از نوع باز یا بسته باشد. به طور کلی طول سالن ها با توجه به سرمایه و اهداف پرورش دهنده می تواند بین ۶۰ تا ۱۰۰ متر باشد. طول کمتر از ۶۰ متر مشکل خاصی ندارد ولی طول بیش از ۱۰۰ متر به دلیل مسائلی که در خصوص تهویه و یا گرم کردن سالن و مدیریت تغذيه گله کبک ها ایجاد می کند معمولا توصیه نمی شود. سالن های باز عموما پنجره دار و در مناطق گرمسیر پرده دار هستند. در سالن های پنجره دار عمومأ دیوار طولی سالن، پنجره هایی دارد که سبب ورود نور خورشید و هوا به داخل سالن می گردد. مقدار این پنجره ها به طور میانگین ۵ درصد سطح سالن است بدین معنی که اگر سالنی به مساحت ۶۰۰ متر مربع داشته باشیم مساحت کل پنجره های سالن می بایستی دو برابر این مقدار باشد. از مقدار ذکر شده 3.4 در طول سالن به سمت جنوب و 1.4 در طول دیوار شمالی تعبیه می شود. عرض سالن به طور معمول ۱۲ متر و در مناطق گرمسیری ۱۰ متر در نظر گرفته می شود. در مناطق معتدل و سردسیر عرض سالن، فاقد پنجره ولی در مناطق گرمسیر عرض سالن به سمت دریافت باد قرار گرفته و قسمت عمده ای از آن باز است ولی با توری محکم پوشیده شده است تا در مواقع لزوم پرده برزنتی آن کنار رفته و باد ملایم به داخل سالن نفوذ و موجب تهویه گردد. سالن های بدون پنجره عموما به سالن های مدرن امروزی گفته می شود. دیوارها و سقف این سالن ها به گونه ای مطلوب عایق کاری شده اند و همان طوری که از نام آن ها پیداست فاقد هرگونه پنجره می باشند. روشنایی مورد نیاز کبک ها توسط لامپ ها تامین و رطوبت و حرارت و تهویه، توسط حسگرهای اتوماتیک کنترل می شود. در این سالن ها می توان با ظرفیت بالا، پرورش کبک را محقق نمود. ارتفاع سالن های پرورش کبک 2.5 متر و در مناطق گرمسیری بیشتر از این مقدار است. کف سالن پرورش می بایستی بتنی، دارای شیب و فاضلاب مناسب بوده و در خروجی فاضلاب ها امکان ورود حیوانات موذی و شکارچی از بین برود. سالن های پرورش ویژه کبک های مولد دو قسمت عمده دارند. قسمت مسقف و غیر مسقف، فضای غیر مسقف که مانند حیاط در طول ضلع جنوبی قرار دارد دارای اسکلتی فلزی و از همه طرف با توری پوشیده شده است. کبک ها امکان ورود به این فضا را داشته و در آن پرواز و تردد می کنند، آشیانه تخم گذاری در داخل سالن مسقف قرار داشته و حداقل روزی دو بار تخم ها جمع آوری می شوند.
سبک ساختمان
سبک ساختمان در پرورش کبک از نظر چگونگی و طرز ساختمان لانه های مخصوص پرورش طیور ( پرورش کبک ) ممکن است به صورت زیر ساخته شود .
- ساختمان ساده: این ساختمانها بسیار ساده و ارزان است و معمولا در جایگاه های کبک و مزارع کوچک بنا می شود سقف این ساختمان ها ممکن است مسطح یا شیب دار باشد اغلب شیب از جلو به عقب است و این طرز ساختمان سبب ورود بیشتر آفتاب در لانه می گردد . در ضمن در هنگام بارندگی از جمع شدن آب و رطوبت در جلوی لانه جلوگیری می کنند در نواحی گرم و در سرزمین هائی که باران فراوان است برای جلوگیری از ورود آفتاب زیاد و نیز برای جلوگیری از ریزش قطرات باران به داخل لانه سقف را لبه دار می سازند . در نواحی دیگر احتیاج به لبه نیست عرض چنین ساختمانهایی اغلب کم است و در حدود ۴-۵ متر می باشد . اگر عرض بیشتر باشد احتیاج به ستون هائی در زیر سقف دارد از این رو گران تر تمام می شود . طول این ساختمانها اغلب می باشد . اشکال مهم در چنین ساختمانهائی مسئله تهویه لانه می باشد و باید با احداث پنجره های تهویه ای کافی از این نظر رفع اشکال نمود .
- ساختمانهای دو سقفی: این تیپ ساختمانها اغلب دو سقفی می باشند. این امر از نظر تهویه و همچنین فضای حیاتی از انواع سابق بهتر است ولی در عین حال گران تر تمام می شود و از نظر اقتصادی برای پرورش دهندگان کبک معمولی قابل توصیه نیست معمولا سقف اصلي لانه شیب دار و زاویه دار می باشد . در زیر سقف اغلب سقف دیگری قرار دارد از فضای بین این دو سقف ممکن است برای انبار وسائل و غیره استفاده شود امتیاز اصلی اینگونه ساختمانها در این است که در تابستانها خنک و در زمستان ها گرم می باشد و تهویه به بهترین وجهی انجام می پذیرد . اغلب لانه های چند ردیفی و چند طبقه ای دارای چنین سقف هایی هستند . سقف های مضاعف ممکن است به طور ساده ،زاویه دار و یا دارای پنجره های تهویه ای باشد . معمولا عرض این لانه ها بیشتر از لانه های قبلی است همچنین ارتفاع آنها نیز به خصوص در وسط لانه بیشتر از لانه های قبلی است اشکال مهم این سقف ها سرد بودن آنها در زمستان است ولی با استفاده از سقف های داخلی حصیری یا بوریا و یا حتی سقف هائی از تخته سه لا و سایر مواد عایق می توان رفع این نقیصه را نمود.
پرورش کبک – تولید تخم کبک:
در بهار، تولید مثل کبک ها آغاز می شود. این امکان وجود دارد که تحت تاثیر نوردهی مناسب، کبک ها در هر زمان از سال مجددا شروع به تخم گذاری نمایند. به طور معمول هر کبک می تواند در طول هر سال دو ويا حتی سه دوره تخم تولید نماید و از هر کبک ماده می توان به طور مطلوب تا دو سال و بعضا تا سه سال تخم نطفه دار گرفت. تخم کبک به رنگ سفید مایل به زرد با لکه های کوچک قهوه ای است. این لکه ها شکل و اندازه متنوع دارند. تخم این پرنده بیضوی و دوکی شکل بوده و نوک تیز در آن کاملا مشخص است. وزن تخم از ۱۶ تا ۲۵ گرم (میانگین حدود ۲۱ گرم) بوده و میانگین طول تخم ها ۴۲ میلیمتر و عرض آنها ۳۱ میلیمتر است. ضخامت پوسته تخم کبک حدود 0.228 میلیمتر و ضخامت غشاء داخلی حدود 0.047 میلیمتر است.
اوج تولید تخم، ۸ ساعت بعد از شروع روشنایی می باشد. کمابیش ۵۰ درصد تخم ها بین ساعت های ۹ صبح تا ۱ بعدازظهر و باقی مانده از ساعت ۱ تا ۷ بعد از ظهر گذاشته می شود.
برنامه تحریک نوری و تولید تخم نطفه دار:
پرورش کبک و تولید تخم نطفه دار : نگه داری گله کبک مولد، فقط برای یک دوره تخم گذاری کار معقولی نیست. پس بهتر است کبک دار با پیروی از یک روش تحریک نوری باعث شود تا کبک ها مجددا شروع به تخم گذاری نمایند. یکی از دلایل این کار زمانی است که مشتری تخم نطفه دار زیاد است. دلیل دیگر وقتی است که پرورش دهنده کبک دارای برنامه جوجه کشی باشد. این اقدام در پرورش کبک به طور معمول فصلی است و معمولا اوج تولید در بهار صورت می گیرد ولی بر اساس تبعیت از یک برنامه نوردهی مصنوعی می توان در سایر فصول نیز از کبک تخم نطفه دار گرفت. باید توجه داشت که نگه داری کبک برای تولید تخم نطفه دار کار آسانی نیست و تجربه بیشتری را طلب می نماید. اولین سوال این است چه زمانی می توان برای اولین بار تحریک نوری را آغاز کرد؟ تحقیقات در این رابطه، ۳۰ هفتگی را توصیه می کند. این کبک ها می بایستی قبلا تحت یک رژیم نوری در حد حداقل ۸ ساعت روشنایی برای مدت ۶ تا ۸ هفته بوده باشند. تحریک نوری کمک های نر با ماده اندکی متفاوت است.
کبک های نر به تحریک نوری، پاسخ آرام تری دارند بدین معنی که آنها به نور بیشتری (حدود دو هفته بیشتر) نیاز دارند تا اسپرم مورد نیاز را تولید کنند. از آنجایی که شناخت و جداسازی کبک های نر و ماده مشکل بوده و برای نوردهی مجزا به آنها، دو مکان مختلف نیاز می باشد بعضی پرورش دهندگان کبک های نر و ماده یک گله را با هم نور می دهند ولی تخم های اولیه (تخم های تولید شده در دو هفته اول) را جهت جوجه کشی استفاده نمی کنند زیرا احتمال نطفه دار بودن آن ها کم است. در هر صورت، برنامه تحریک نوری شامل دو دوره متفاوت است: ۱- دوره استراحت ۲- دوره تحریک نوری. در دوره استراحت کبک های نر و ماده (ترجیحأ) از هم جدا شده و در دو محیط مجزا نگه داری می شوند. در این دوران کبک ها، ۱۶ ساعت تاریکی و ۸ ساعت روشنایی خواهند داشت. شدت نور در ساعات روشنایی باید در حد ۵ لوکس باشد در بازار دستگاه های کوچکی به نام لوکس متر وجود دارد که شدت نور را بر اساس مقیاس لوکس نشان می دهند. این دستگاه را در حد سر پرنده قرار می دهند و سپس تعداد و نوع لامپ ها را کم یا زیاد می کنند تا به شدت دلخواه برسد. باید توجه داشت که ساعات تاریکی به هیچ عنوان نه باید شکسته شود بنابراین درز تمامی درها، پنجره ها و حتی هواکش
ها و هر مجرای دیگری که اجازه عبور نور از خارج به داخل سالن را بدهند باید به دقت مسدود شود و کبک ها در این دوران می بایستی در استراحت کامل باشند. دوره استراحت برای کبک های نر ۱۴ هفته و برای کبک های ماده ۱۶ هفته می باشد. بعد از این مرحله، دوره تحریک نوری آغاز می شود. در این دوره، کبک های نر که دوره استراحت آنها ۲ هفته قبل تمام شده با کبک های ماده به نسبت ۱ به ۳ اصطلاحا مخلوط می شوند. طول ساعات نور، در این دوره به صورت ۱۶ ساعت نور و ۸ ساعت تاریکی است. شدت نور در این دوران زیاد و در حد ۵۰ تا ۱۰۰ لوکس خواهد بود. نور مصنوعی مورد استفاده ترجیحا باید از نوع آفتابی باشد. در این دوران کبک های ماده به طور معمول بعد از دو هفته یا اندکی بیشتر شروع به تخم گذاری و برای مدت ۱۶ هفته تولید خواهند نمود. لازم به ذکر است که کبک های جوان که برای اولین بار شروع به تخم گذاری نموده اند در اوایل تخم گذاری تخم های کوچکی تولید خواهند کرد که مناسب جوجه کشی نیست. در اولین دوره تخم گذاری کبک ها تعداد تخم کم تری تولید خواهند کرد. جهت بدست آوردن تخم نطفه دار در زمان های متفاوت، کبک ها به دو گروه تقسیم شده و در طول سال از برنامه تحریک نوری متفاوتی از نقطه نظر شروع برنامه، پیروی خواهند کرد. همان گونه که ذکر شد برای به دست آوردن تخم نطفه دار می بایستی به اندازه کافی کبک نر بالغ وارد گله کبک های ماده نموده و تولید را پیگیری و اعمال نمود. برای نگه داری کبک مولد، عموما سالن ها و تجهیزات مخصوص برای سیستم پرورش به روش بستر استفاده می شوند. با این حال توصیه می شودسالن به بلوک هایی جهت نگه داری حداکثر تعداد ۵۰۰ قطعه کبک مادر تقسیم شود.
در پرورش کبک مولد شرایطی محیطی از اهمیت خاصی برخوردار است. در این راستا کبک ها می بایستی در سالن های تمیز، خشک، ضد عفونی شده با تهویه و نور کافی و بدون کوران هوا نگه داری شده و دمای سالن تغییرات زیادی نداشته باشد.
وقتی سالن ها سرد و مرطوب باشند کبک ها کمتر غذا خورده و تولید آن ها کاهش می یابد، سالن های خیلی گرم و با تهویه ناقص، فعالیت و توانایی کبک های نر را کاهش می دهد. در پرورش کبک مولد، نسبت کبک نر به ماده می بایستی ترجیحأ ۱ به ۳ و حداکثرا به ۴ باشد. با توجه به اینکه تعداد کبک های نر ۲۵ درصد کل کبک های ماده می باشند باید بهترین کیک های نر را از نظر جثه و سلامتی انتخاب کنیم. شرایط محیطی اثر مهمی بر تولید جوجه خواهد داشت. تعداد جوجه هایی که متولد می شوند همیشه کمتر از تعداد تخم هایی است که در ماشین جوجه کشی قرار داده می شوند. این مورد بستگی به بارور بودن تخم ها دارد. معمولا عدم باروری تخم ها بیشتر بستگی به شرایط کبک نر دارد تا به وضعیت کبک ماده. عدم باروری تخم ها می تواند به
دلایل زیر باشد:
- زیاد یا کم بودن تعداد کبک نر در گله کبک های ماده
- شرایط نامطلوب کبک های نر از نقطه نظر سلامت جسمانی، نابالغ بودن، خیلی پیر بودن یا تولک بودن آنها.
- زخمی شدن کبک های ماده؛ برای جلوگیری از این مشکل بهتر است ناخن وسط و ناخن پشتی جوجه کبک های نر در ۱۰ روز اول بعد از تولد قطع شود.
- جوجه های نر و ماده می توانند از روزهای اول زندگی با یکدیگر پرورش یابند. عملا ۳۵ جوجه نر به همراه ۱۰۰ جوجه ماده با هم نگه داری می شوند. کبک های نر و ماده می توانند به صورت جدا از هم نیز در یک سالن نگه داری شده و در شروع تخم گذاری با نسبتی که قبلا گفته شد با یکدیگر مخلوط شوند. پس از وارد شده ماده کبک ها در سالن و عادت کردن آنها به محیط جدید، کبک های نر وارد گله خواهند شد. توصیه می شود کبک های نر هنگام شب وارد گله شوند.
پرورش کبک – انتخاب تخم کبک برای جوجه کشی موفق:
پرورش کبک : انتخاب تخم کبک برای جوجه کشی بسیار مهم است. در حقیقت کیفیت جوجه های تولیدی ارتباط زیادی به خصوصیات تخم دارد(اندازه، وزن، شکل و … ( در یک گروه کبک تخم گذار، تمامی تخم ها به یک اندازه نبوده وارتباط زیادی به سن کبک ها دارند. تخم های اولیه در کبک های جوان عمومأ کوچک بوده و جهت جوجه کشی مناسب نیستند. در حقیقت بزرگی جوجه بستگی به وزن تخم دارد. جوجه های کوچک، ضعیف تر بوده و جزء تولیدات حذفی به شمار می آیند که در صورت پرورش، آنها وزن کمتری در مقایسه با جوجه های بزرگ تر خواهند داشت. در ضمن تخم های کوچک فاقد مواد غذایی کافی و لازم جهت تکمیل و رشد جنین در داخل تخم هستند. جنینی که کامل رشد نکرده باشد در زمان بیرون آمدن از تخم مشکل خواهد داشت. تخم های بسیار بزرگ نیز مناسب جوجه کشی نیستند. تخم های مخصوص جوجه کشی می بایستی فرم مناسب و پوسته سالمی داشته باشند. جنسیت جوجه کبک ها هیچ ارتباطی به بزرگی یا کوچکی، رنگ و فرم تخم ها ندارد.
جنسیت
پرورش کبک و جنسیت : زمانی که تخم نطفه داری تولید می شود، طبیعت به بهترین نحو از جنین داخل آن محافظت می کند. جنین افلام در روی زرده تخم قرار دارد و زرده در قسمت مرکزی توسط دو رشته طناب مانند به حالت معلق نگه داری و محافظت می شود. عملکرد صحیح پرورش دهنده بر تعداد جوجه هایی که متولد می شوند موثر است. در این
راستا پرورش دهنده می بایستی تعداد دفعات جمع آوری تخم ها را افزایش دهد. در شرایط طبیعی سه بار در روز کافیست ولی چنان چه هوا سرد یا گرم باشد می بایستی به ۵ تا ۶ بار در روز افزایش یابد. این عمل علاوه بر محافظت از جنین باعث ضمانت تمیزی و سالم بودن تخم ها می شود. در سالن هایی با سیستم بستر، خطر نفوذ میکروب ها از طریق پوسته تخم بیشتر از سیستم پرورش در قفس می باشد. در حقیقت میکروارگانیزم ها موجود در بستر در شرایط مطلوب دما و رطوبت، بهتر رشد و تکثیر می کنند. میکروب ها از طریق سوراخ های بسیار ریزی که در پوسته تخم وجود دارد به داخل آن نفوذ کرده، خطر بروز بیماری ها را افزایش می دهند. در خلال ۲۴ روز دوران جوجه کشی، این میکروب ها تکثیر یافته، عموما باعث مرگ جنین شده و درصد جوجه درآوری را کاهش می دهند. بعضی اوقات نیز سبب ترکیدن تخم ها می شوند. تخم های کثیف قبل از قرار گرفتن در ماشین جوجه کشی می بایستی تمیز شوند، بدین ترتیب خطر آلوده شدن دیگر تخم ها نیز کاهش می یابد. تمیز کردن تخم ها در حالت خشک بهتر از شستن آن هاست چرا که با شستن، لایه طبیعی محافظ پوسته تخم برداشته شده، خطر ضایع شدن تخم ها افزایش می یابد. دمای مناسب برای نگه داری تخم های جوجه کشی ۱۵ درجه سانتیگراد است. در این حالت تا دو هفته بعد، تخم ها می بایستی در ماشین جوجه کشی وارد شوند اگر این زمان قرار است افزایش پیدا کند بهتر است دمای محیط به حدود ۱۲ درجه سانتی گراد کاهش یافته و رطوبت در حدود ۷۰ تا ۸۰ درصد باشد. تخم هایی که برای مدت ۵ تا ۶ روز انتظار ماشین جوجه کشی را می کشند، نیازی به اعمال بعضی اقدامات در انبار را ندارند.
سایت پرورش مرجع کامل آموزش
- پرورش قارچ
- پرورش بوقلمون
- پرورش بلدرچین
- پرورش ماهی
- پرورش کبک
است
معرفی نژاد های مختلف کبک :
افرادی که قصد پرورش کبک را دارند ، در ابتدا می بایست با انواع نژاد های این پرنده آشنا شده ، تا بتوانند از میان آن ها ، مناسب ترین نژاد را جهت پرورش انتخاب کنند . در ادامه به معرفی برخی از انواع آن ها ، پرداخته شده است :
- کبک کوهی . محل زندگی اصلی این نژاد از جنوب غربی آسیا تا قاره اروپا را ، شامل می شود . در قسمت سینه ، پشت و سر پر های خاکستری رنگی داشته ، که باعث شده تا به نوع ” چوکار ” شباهت داشته باشد .
- کبک چوکار . این پرنده که به کبک هندی نیز معروف است ، یکی از شناخته شده ترین انواع این پرنده در ایران به حساب می آید . نسبت به سایر انواع ، دارای وزن بیشتری است . قسمت منقار و پاها در این نژاد ، به رنگ قرمز می باشد . چشمان چوکار نیز معمولا قهوه ای رنگ است .
- کبک سی سی . پرهای این نژاد به رنگ قهوه ای و خاکستری و نوک آن نیز ، معمولا قرمز یا قهوه ای است . زیستگاه اصلی کبک های سی سی ، کشور ترکیه می باشد .
- کبک سیاه . بیشتر در قسمت هایی از شرق آسیا ، می توان نژاد سی سی را پیدا کرد . نام دیگر آن کبک سیاه جنگلی می باشد . کبک سیاه از جمله نژاد هایی است ، که با خطر منقرض شدن مواجه شده است .